Ensâr ne demek?
Ensâr (أَنْصَار), Arapça kökenli bir terim olup, “yardımcılar” veya “destekleyenler” anlamına gelir. İslam tarihinde, özellikle Medine‘ye göç eden Mekke‘li müslümanlara, yani Muhacirler‘e yardım eden ve onları Medine’de kabul eden Medineli müslümanlar için kullanılır.
Ensâr’ın Önemi:
Ensâr, Hz. Muhammed (S.A.V.)’in Mekke’den Medine’ye hicret etmesinin ardından, Muhacir olarak Medine’ye gelen Mekke’li Müslümanları misafir eden ve onlara maddi ve manevi destekte bulunan kişilerdir. Bu yardımlaşma, İslam toplumunun oluşturulmasında önemli bir rol oynamıştır.
Ensâr ve Muhacirler:
- Muhacirler, Mekke‘den Medine’ye göç eden İslam’ın ilk müslümanlarıdır.
- Ensâr, Medine’deki yerli müslümanlar olup, Muhacirler‘i kendi topraklarında karşılamış, onlara evlerini, mallarını ve her türlü desteği sunmuşlardır.
Bu yardımlaşma ve dayanışma, İslam kardeşliği ve birlik anlayışını pekiştirmiştir.
Kur’an’da Ensâr:
Kur’an-ı Kerim’de Ensâr‘ın, Muhacirler‘e gösterdikleri fedakârlık ve yardımlarına dair övgüler bulunur. Özellikle Hüşûr Suresi‘nde Ensâr‘ın özelliklerinden bahsedilir:
“Ve onlardan (Ensâr) önce Medine’ye yerleşen ve iman eden kimseler, onları (Muhacirler) severler ve onlara verilen nimetlerden dolayı gönüllerinde hiçbir kin duymazlar…” (Haşr, 59:9)
Bu ayet, Ensâr’ın Muhacirler‘e karşı duyduğu derin sevgi ve onlara olan yardımlarını vurgular.
Ensâr’ın Değerli Durumu:
İslam tarihinde Ensâr, yüksek ahlaki değerler ve fedakarlıklarıyla tanınır. Hz. Muhammed (S.A.V.), Ensâr’ı defalarca överek onların İslam toplumunun kurulmasındaki katkılarını takdir etmiştir. Onlar, Mekke‘deki zor şartlar altında İslam’ı kabul eden ve Medine’de Yeni İslam Devleti‘nin oluşumuna katkı sağlayan kişilerdir.
Ensâr ve Muhacirler Arasındaki Dayanışma:
Medine’ye hicret ettikten sonra, Muhacirler ve Ensâr arasında sıkı bir kardeşlik bağı kurulmuştur. Hz. Muhammed (S.A.V.), her bir Muhacir ile bir Ensâr‘ı kardeş yaparak bu birlikteliği pekiştirmiştir. Bu, İslam toplumunun temel yapı taşlarından birini oluşturmuş, yardımlaşma ve dayanışma anlayışını güçlendirmiştir.
Sonuç:
Ensâr, İslam tarihinde önemli bir yer tutar ve Medine’ye göç eden Muhacirler‘e verdikleri destek ve gösterdikleri fedakârlıkla İslam’ın yayılmasında kritik bir rol oynamışlardır. Onların bu yardımseverliği, İslam kardeşliği anlayışının temelini oluşturur.